-
niż nie daje spokoju22.02.201522.02.2015Szanowni Państwo,
słówko niż w kontekście interpunkcyjnym nie daje mi spokoju. Pogodziłem się z tym, że zdanie „Mnie łatwiej to zrobić niż tego nie robić” uznajemy za pojedyncze, ale czy tak samo potraktujemy zdanie „Mnie łatwiej to zrobić niż jej wypiąć ósemkę do zjeżdżania”? Dodanie drugiego wykonawcy czynności powoduje, że struktura wygląda bardziej na złożoną.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Ile jest trybów w polszczyźnie?18.04.200318.04.2003Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
Dziękuję za odpowiedź
Arkadiusz Karski
Bukowno / Budapeszt -
Jednolity a jednorodny 10.04.201610.04.2016Witam serdecznie,
mam pytanie, które wiąże się z moją pracą zawodową. Czy jest jakakolwiek różnica pomiędzy znaczeniem słowa jednolity a jednorodny? System komputerowy, a właściwie jego twórca, wyraźnie daje mi do zrozumienia, że jedno słowo wyklucza drugie. Jednocześnie w opisie mam możliwość zaznaczenia różnorodny a nie ma opcji niejednolity. Sprawia mi to kłopoty i dostarcza niepotrzebnych utarczek słownych.
Proszę o odpowiedź.
Krzysztof
-
Mama i dzieci poszli / poszły25.11.201225.11.2012Szanowni Państwo!
Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości co do użycia form oni i one. Grupa osób płci żeńskiej to one, grupa dzieci – również. Ale mama i dziecko / mama i dzieci? Czy powinnam powiedzieć: „Mama i dzieci poszły na spacer”? Czy raczej: „Mama i dzieci poszli na spacer”? Wydaje mi się, że raczej to drugie zdanie jest poprawne, ale dlaczego?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Małgorzata -
mickiewiczowski czy Mickiewiczowski?20.10.200620.10.2006Witam!
Moje pytanie dotyczy pisowni przymiotników pochodzących od nazwisk. Jaka jest prawidłowa pisownia: Mickiewiczowski czy mickiewiczowski? Jeśli obie, to od czego zależy poprawność każdej z form?
Pozdrawiam
Ewa W-M -
Nie mądrz(yj) się!1.12.20091.12.2009Dzień dobry!
Proszę o podanie, która z wypowiedzi jest poprawna: „Nie mądrzyj się” czy może „Nie mądrz się”? Częściej słyszę „Nie mądrzyj się”, ale czy właściwie?
Z góry dziękuję.
-
Nocny marek a Marek 14.02.201714.02.2017Szanowni Państwo,
chciałbym spytać o etymologię wyrazu marek w znaczeniu 'dusza pokutująca' oraz imienia Marek.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
osąd i ocena28.12.201128.12.2011Szanowni Państwo!
Zainteresowała mnie w SJP tożsamość definicji osądu i oceny – czy faktycznie ich zakres znaczeniowy jest identyczny? Ja pewnie podać definicji nie potrafię, ale wydawało mi się, że umiem te pojęcia odróżnić. I tak na przykład zły (głupi) człowiek to osąd, a nie ocena. Oceną może być stwierdzenie: „Biorąc pod uwagę wzrost i masę ciała, oceniam, że masz nadwagę”. Nauczyciel ocenia ucznia, ale czy go osądza?
Z poważaniem – Karon -
przepajać, dopajać noworodka
12.01.202312.01.2023Dzień dobry,
zastanawia mnie użycie słowa „przepajać” w kontekście podawania wody niemowlęciu. Naturalnym wydawałoby mi się mówienie o „pojeniu”, ewentualnie „dopajaniu”, ale skąd w powszechnym użyciu akurat „przepajanie”? Dla mnie brzmi to jak podawanie nadmiaru płynu (analogicznie do „przekarmiania”), a jednak spotkałam się z „przepajaniem” nie tylko na forach i blogach, ale również w artykułach przeznaczonych dla młodych rodziców.
-
przypisy do źródeł internetowych12.04.201112.04.2011Witam,
chciałam zapytać, jak powinna wyglądać budowa przypisu odsyłającego do źródła internetowego? Czy numer strony powinien być podany na samym końcu, czy też na końcu powinna być data dostępu? I czy datę dostępu należy podawać także w bibliografii źródeł internetowych, czy tylko w przypisach?
Dziękuję za pomoc.